
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΒΟΛΛΑΡΗΣ – ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2025 – Ν.ΓΛΩΣΣΑ & ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (Ενδεικτικές απαντήσεις)

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Γ ́ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2025
Ν.ΓΛΩΣΣΑ & ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
(Ενδεικτικές απαντήσεις)
ΘΕΜΑ Α
Α1. Σύμφωνα με την Μπάρμπαρα Πομιεχόφσκα, η ανθρώπινη δημιουργικότητα βασίζεται στην συνδυαστική και παραγωγική σκέψη συνδυάζοντας υπάρχουσες ιδέες, αλλά και νέες σκέψεις. Είναι απεριόριστη, έχει άμεση σχέση με τη γλωσσική ανάπτυξη του ανθρώπου και δεν περιορίζεται στην βρεφική ηλικία αλλά και στους ενήλικες. Τέλος, η δημιουργικότητα εκδηλώνεται συνήθως σε ενηλίκους, συνδέεται με την τέχνη, την επιστήμη και τα ταλέντα, ενώ ανασταλτικά σε αυτή επιδρούν τόσο οι βιολογικοί παράγοντες όσο και το κοινωνικό περιβάλλον.
ΘΕΜΑ Β
Β1. 1.Σ
2.Σ
3.Λ
4.Λ
5.Σ
Β2.
Γλωσσικές επιλογές που επιβεβαιώνουν τον επιστημονικό λόγο :
- γ΄ ρηματικό πρόσωπο «συνδυάζει, συνδέεται» : ο συγγραφέας παρουσιάζει τις απόψεις του ως αντικειμενικές και γενικά αποδεκτές, αφού εμφανίζεται να καταγράφει την πραγματικότητα ως αποστασιοποιημένος παρατηρητής. Το γ’ ενικό καθιστά το μήνυμα γενικόλογο, προσδίδει καθολικό κύρος και αποφεύγει την άμεση αναφορά, καθιστώντας το μήνυμα υπαινικτικό, οι επισημάνεις του φαίνονται αναμφισβήτητες, γενικώς αποδεκτές. Οι θέσεις του συγγραφέα παρουσιάζονται ως αδιαμφισβήτητες και καθολικά αποδεκτές.
- Οριστική έγκλιση «επιβεβαιωθεί, εξασφαλίζει» : Η οριστική δηλώνει κάτι το βέβαιο, το πραγματικό.
Άλλες γλωσσικές επιλογές που μπορούν να αναφέρουν οι μαθητές είναι:
- Αναφορική / κυριολεκτική λειτουργία της γλώσσας «Η δημιουργικότητα νοείται … με νέους τρόπους.» : σκοπό έχει να πληροφορήσει, το μήνυμα δε χρειάζεται ερμηνεία, προσδίδει στο λόγο ακρίβεια και σαφήνεια.
- παθητική σύνταξη «Η δυναμική σχέση της εκπαίδευσης μέσω των τεχνών με τη δημιουργικότητα έχει επιβεβαιωθεί ερευνητικά» : Με την παθητική σύνταξη δίνουμε έμφαση στην πράξη του υποκειμένου/στο αποτέλεσμα της ενέργειας. Το ύφος γίνεται πιο απρόσωπο, τυπικό, σύνθετο, επιτηδευμένο ενώ ο λόγος είναι πιο σύνθετος. Προσδίδει αντικειμενική χροιά στα λεγόμενα του συγγραφέα. Αποχρωματίζεται ο λόγος από συναισθηματισμούς.
Β3 α. Ο τίτλος είναι αποτελεσματικός επικοινωνιακά, καταφέρνει να διεγείρει και να προσελκύσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ώστε να προχωρήσει στην ανάγνωση του άρθρου. Αυτό επιτυγχάνεται με την μεταφορική χρήση του λόγου «αρχίζει από την κούνια» πρωτότυπη επιλογή λέξεων από μέρος του συντάκτη και ο συνδυασμός μιας έννοιας αφηρημένης με μια οικεία εικόνα. Επιπλέον, είναι συνοπτικός και εύστοχος για το περιεχόμενο του άρθρου.
β. «Θα πρέπει, επομένως, να μελετηθούν οι συνθήκες εκείνες από τις οποίες επηρεάζεται αρνητικά η ανάπτυξη των δημιουργικών γνωστικών ικανοτήτων του βρέφους.» Με την παθητική σύνταξη δίνουμε έμφαση στην πράξη του υποκειμένου/στο αποτέλεσμα της ενέργειας. Το ύφος γίνεται πιο απρόσωπο, τυπικό, σύνθετο, επιτηδευμένο ενώ ο λόγος είναι πιο σύνθετος. Προσδίδει αντικειμενική χροιά στα λεγόμενα του συγγραφέα. Αποχρωματίζεται ο λόγος από συναισθηματισμούς.
ΘΕΜΑ Γ.
Το θέμα του αποσπάσματος αφορά την αλλοτρίωση του ανθρώπου στον χώρο εργασίας του. Αναλυτικότερα, ο ήρωας εκφράζει τον προβληματισμό του για όσα βιώνει στον επαγγελματικό του χώρο μέσα από έναν εσωτερικό μονόλογο, προσδίδοντας έτσι στο κείμενο βιωματικό και εξομολογητικό ύφος. Καταγράφει μέσω του α΄ ενικού προσώπου («ανεβαίνω», «μελετώ») το εργασιακό περιβάλλον που δεν ανταποκρίνεται στις επιθυμίες και τις προσδοκίες του. Αισθάνεται υποχρεωμένος να συνυπάρχει με συναδέλφους που βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση με αυτόν, χωρίς ίχνος ζωντάνιας και ενεργητικότητας, όπως αισθητοποιείται παραστατικά μέσα από τη μεταφορά («μπαγιάτικες φάτσες»). Προσπαθώντας να βρει μια καλύτερη κατάσταση, καταφεύγει σε μια αίθουσα από πρωτοετείς φοιτητές αλλά και εκεί νιώθει να ασφυκτιά αφού βρίσκει ένα ανάλογο περιβάλλον.
Διαβάζοντας το συγκεκριμένο απόσπασμα, σκέφτομαι ότι αν βίωνα μια αντίστοιχη εμπειρία, θα αντιδρούσα διαφορετικά. Ακόμα κι αν ήταν δύσκολο να αλλάξω πορεία στη ζωή μου, θα έκανα ό, τι ήταν δυνατό για να τα καταφέρω. Δε θα παραδινόμουν, θα προτιμούσα να βρω αυτό που θα μου έφερνε την ευτυχία, ακόμα κι αν έπρεπε να ξεκινήσω από το μηδέν.
ΘΕΜΑ Δ.
Επικοινωνιακό πλαίσιο: άρθρο γνώμης (απαιτείται η χρήση γ’ προσώπου και α’ προσώπου) Ενδεικτικός τίτλος: Δημιουργώ … άρα υπάρχω!
Ζητούμενο 1ο
Α) πνευματική ανάπτυξη
· Οξύνεται η κριτική σκέψη των μαθητών οι οποίοι αναπτύσσουν νοητικές δεξιότητες, όπως η αντιληπτική και η φαντασία.
· Αποκτούν πολύτιμες εμπειρίες οι οποίες θα τους δώσουν αργότερα τη δυνατότητα να επιλύουν προβλήματα της ενήλικης ζωής τους.
· Καλλιεργούν την αισθητική τους παιδεία, έρχονται σε επαφή με την τέχνη και τον πολιτισμό.
Β) ψυχοσωματικά οφέλη
· Αποφορτίζονται ψυχικά και σωματικά από τον φόρτο των υποχρεωτικών μαθημάτων και των σχολικών υποχρεώσεων.
· Εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους γεγονός που διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ τους.
· Η επικοινωνία αυτή προλαμβάνει ή έστω περιορίζει κρούσματα επιθετικότητας και ενδοσχολικής βίας.
· Κατακτάται η αυτογνωσία των παιδιών τα οποία έτσι ανακαλύπτουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους.
Γ) διευκόλυνση εκπαιδευτικής διαδικασίας
· Δημιουργείται ένα ευχάριστο κλίμα μάθησης μέσα στο οποίο οι μαθητές αποκτώντας αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση ενθαρρύνονται να συμμετέχουν στην τάξη.
· Ενδυναμώνεται το ενδιαφέρον των παιδιών για το σχολείο, αφού αυτό εκτός από χώρος υποχρεωτικής εκπαίδευσης γίνεται και χώρος δημιουργικής έκφρασης.
· Η χαρά και η ικανοποίηση των παιδιών τούς δημιουργεί θετική διάθεση με αποτέλεσμα ακόμη και οι επισημάνσεις των εκπαιδευτικών να μην προκαλούν μεταξύ τους εντάσεις.
Ζητούμενο 2ο Η απάντηση είναι ενδεικτική αφού οι τρόποι αφορούν βιωματικές και προσωπικές εμπειρίες των μαθη-τών.
· Ενασχόληση με την τέχνη (μουσική, θέατρο, ζωγραφική, λογοτεχνία).
· Συμμετοχή σε εθελοντικές δράσεις είτε οικολογικές είτε κοινωνικού περιεχομένου.
· Αθλητισμός (ένταξη σε μια αθλητική ομάδα ή προσωπική άθληση).
· Προσπάθεια δια βίου μάθησης (π.χ. εκμάθηση ξέων γλωσσών, ανάγνωση βιβλίων πέραν των σχολικών, απόκτηση μιας δεξιότητας).
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.