
Γράφει ο Γιώργος Παναγιωτόπουλος: Τέμπη: 28η Φεβρουαρίου 2025, ως μια στιγμή ιστορίας

Τέμπη: 28η Φεβρουαρίου 2025, ως μια στιγμή ιστορίας
Παναγιωτόπουλος Γιώργος
Καθηγητής, Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Πατρών
Δύο χρόνια έχουν παρέλθει από την τραγωδία στα «Τέμπη». Ένα γεγονός που δεν ήταν ούτε φυσικό φαινόμενο ούτε μοιραίο ατύχημα αλλά η κορύφωση μιας μακράς πορείας πολιτικής ανευθυνότητας και θεσμικής αποσάθρωσης.
Ένα γεγονός – καθρέπτης ενός συστήματος που σφυρηλατήθηκε στην αδιαφορία, θεμελιώθηκε στις παραλείψεις και οχύρωσε την εξουσία του πίσω από την ατιμωρησία.Η τραγωδία των Τεμπών δεν πρέπει να εκληφθεί ως απλή διαχείριση ενός τεχνικού ζητήματος. Η αποτίμηση της τραγωδίας αυτής δεν μπορεί να εξαντληθεί σε έναν διάλογο συγκάλυψης. Αντιθέτως, απαιτεί την ανάδυση κριτικής σκέψης που θα εξετάσει βαθύτερα το πώς φτάσαμε ως εδώ.
Σήμερα, δύο χρόνια μετά, η μνήμη αυτής της τραγωδίας βαραίνει ακόμα πάνω από τη συλλογική συνείδησή μας. Η σιωπή που επιβλήθηκε δεν ήταν μια ουδέτερη σιωπή. Ήταν μια σιωπή που φώναζε, μια σιωπή που έλεγε περισσότερα από τις δικαιολογίες, τις υπεκφυγές και τις ανεύθυνες δηλώσεις που ακολούθησαν. Μια σιωπή που ζητά να μετατραπεί σε φωνή.
Στην ιστορία μιας χώρας υπάρχουν κάποια γεγονότα που δεν αποτελούν απλώς σημεία καμπής, αλλά ρωγμές βαθιές, μέσα από τις οποίες μπορεί κανείς να αντικρίσει την αλήθεια μιας ολόκληρης κοινωνίας. Υπάρχουν στιγμές που σκίζουν την πραγματικότητα, που δεν είναι απλώς τραγωδίες αλλά ρήγματα μέσα στον χρόνο. Στιγμές όπου η κοινωνία αναγκάζεται να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη και να δει το αληθινό της πρόσωπο, γυμνό και απροστάτευτο.
Η τραγωδία των «Τεμπών», τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, δεν είναι ένα τέτοιο γεγονός μόνο λόγω της ανείπωτης απώλειας 57 ανθρώπινων ζωών αλλά επειδή κατέστη σύμβολο της πολιτικής ανευθυνότητας, της θεσμικής αποσάθρωσης και της ηθικής χρεοκοπίας ενός ολόκληρου συστήματος. Για αυτό η τραγωδία των «Τεμπών» δεν ήταν απλώς μια φρικτή καταστροφή.
Ήταν η αποκάλυψη ενός κόσμου σάπιου, ενός συστήματος που χτίστηκε πάνω στην αδιαφορία, ενός κράτους που δεν έχει θεμέλιο τον άνθρωπο αλλά την εξουσία. Ήταν ακριβώς αυτό: μια αντανάκλαση του κόσμου που έχουμε δημιουργήσει και, ταυτόχρονα, του κόσμου που ανεχόμαστε.Και τώρα, δύο χρόνια μετά, η ερώτηση αιωρείται ακόμα: Θα συνεχίσουμε να ζούμε μέσα σε αυτό το σύστημα, σαν να μην έγινε τίποτα;Μας μίλησαν για λάθη, για ατυχήματα, για ανθρώπινες παραλείψεις.
Αλλά η αλήθεια είναι αδυσώπητη. Δεν ήταν τυχαίο. Δεν ήταν η κακιά στιγμή. Ήταν η προβλέψιμη συνέπεια μιας χώρας όπου η ασφάλεια θεωρείται κόστος και η ευθύνη διαχέεται μέχρι να μην έχει κανείς πραγματικά την ενοχή. Ήταν το αποτέλεσμα δεκαετιών, όπου η ανικανότητα βαφτίζεται ρουσφέτι, η αναξιοκρατία γίνεται κανονικότητα και η ατιμωρησία θεσμός.Τα «Τέμπη», λοιπόν, δεν ήταν εξαίρεση. Ήταν ο κανόνας.Η Ελλάδα όμως δεν είναι μια χώρα χωρίς νόμους. Tο κράτος δεν απουσιάζει. Απλά είναι επιλεκτικά παρόν.
Είναι μια χώρα όπου οι νόμοι υπάρχουν μόνο για τους αδύναμους. Για εκείνους που δεν έχουν τα μέσα να ξεφύγουν. Για τους πολλούς, που πρέπει να υπακούουν.Αλλά για τους λίγους, για αυτούς που κρατούν τα ηνία της εξουσίας, ο νόμος είναι εύκαμπτος. Η δικαιοσύνη είναι αργή. Οι ευθύνες πνίγονται σε επιτροπές, σε διαδικασίες, σε ατέρμονες έρευνες που δεν καταλήγουν πουθενά. Δηλαδή, μια μεταφυσική της ατιμωρησίας.
Το γνωρίζουμε. Το βλέπουμε. Και το ανεχόμαστε.Κατά την ταπεινή μου άποψη, όμως, η ατιμωρησία δεν είναι απλώς νομικό πρόβλημα. Είναι πολιτισμικό. Είναι υπαρξιακό. Είναι η συλλογική μας παραίτηση από την έννοια της δικαιοσύνης.Και αν δεχτούμε ότι το αίμα αυτών των παιδιών θα ξεχαστεί, τότε αποδεχόμαστε πως οι ζωές μας δεν αξίζουν τίποτα. Και όταν οι ζωές μας δεν αξίζουν τίποτα, το επόμενο «έγκλημα» απλώς ακολουθεί.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.