
Ομιλία Δημήτρη Αβραμόπουλου στην Ολομέλεια Δικηγορικών Συλλόγων στην Αρχαία Ολυμπία και τον Πύργο

Με ιδιαίτερη βαρύτητα διεξάγεται στην Ηλεία η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας, με επίκεντρο την Αρχαία Ολυμπία και τον Πύργο. Στο πλαίσιο των εργασιών της, ο π. Ευρωπαίος Επίτροπος και Βουλευτής Ηλείας Δημήτρης Αβραμόπουλος απηύθυνε ομιλία, αναδεικνύοντας τον θεμελιώδη ρόλο της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και την ανάγκη θεσμικής θωράκισής της.

Κυρίες και κύριοι,
Είναι για μένα μεγάλη χαρά και τιμή που, μετά από τριάντα ολόκληρα χρόνια, η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων επιστρέφει στην Ηλεία, στον Πύργο και στην Αρχαία Ολυμπία.
Η επιλογή αυτού του τόπου, λίκνου αξιών και παγκόσμιων συμβολισμών, μας υπενθυμίζει ότι η Δικαιοσύνη είναι όχι μόνο θεσμός, αλλά και θεμέλιο της ίδιας της δημοκρατίας.
Μεταξύ των επίκαιρων ζητημάτων που απασχολούν τον δικηγορικό κλάδο και χρήζουν άμεσης, θεσμικής και συλλογικής αντιμετώπισης, είναι το θέμα της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.
Και αυτή δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά μια καθημερινή πραγματικότητα που καθορίζει τη ζωή του πολίτη, την εμπιστοσύνη προς την Πολιτεία και την ποιότητα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος.
Η Ελλάδα έχει κάνει βήματα προόδου, αλλά εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Η καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης, η συσσώρευση πολλών υποθέσεων προς εκδίκαση, η πολυνομία και οι συχνές ατελέσφορες μεταρρυθμίσεις δημιουργούν μια εικόνα που τραυματίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών.
Ακόμα πιο ανησυχητική δε, είναι η αίσθηση ότι η Δικαιοσύνη μπορεί να γίνεται αντικείμενο πολιτικών ή οικονομικών πιέσεων.
Και εδώ πρέπει να είμαστε ειλικρινείς: Έχουμε εξαιρετικούς δικαστικούς λειτουργούς, η πλειοψηφία των οποίων υπηρετεί με αφοσίωση και ήθος. Όμως η ιστορία μας δείχνει ότι υπήρξαν και επίορκοι. Όπως μεγάλη είναι η ευθύνη του πολιτικού συστήματος, έτσι και της ίδιας της Δικαιοσύνης: Να απομονώνει έγκαιρα τα στοιχεία εκείνα που δεν τιμούν το λειτούργημά της.
Μόνο έτσι η κοινωνία θα ανακτήσει την εμπιστοσύνη της και οι έντιμοι δικαστικοί θα αισθανθούν ότι προστατεύεται το κύρος τους. Η Δικαστική Εξουσία δεν προσδιορίζεται πολιτικά, όπως παραδείγματος χάρη, η νομοθετική εξουσία.
Εκδίδει τις αποφάσεις εν ονόματι του Ελληνικού λαού και στηρίζεται στη συνείδηση του δικαστή. Αυτή η σχέση, καταλύεται όταν ο δικαστής αναζητά την εύνοια της πολιτικής εξουσίας με αντάλλαγμα κάποια εξυπηρέτηση.
Έτσι δημιουργείται μια επικίνδυνη εξάρτηση, που υπονομεύει τη θεσμική ισορροπία. Η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών, αποδεικνύει ότι η συμμετοχή της εκτελεστικής εξουσίας στην επιλογή και προαγωγή των ανώτατων δικαστών συχνά δημιουργεί σκιές.
Όταν οι κρίσεις εξαρτώνται από πολιτικούς συσχετισμούς, πλήττεται η ανεξαρτησία και κλονίζεται η εμπιστοσύνη των πολιτών. Γι’ αυτό, στην επόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος χρειάζεται να καθιερωθεί ένα νέο, καθαρότερο πλαίσιο:
Η εξέλιξη των δικαστικών λειτουργών να καθορίζεται από την κρίση της φυσικής ηγεσίας της Δικαιοσύνης, με διαφανείς και αξιοκρατικές διαδικασίες. Ο διορισμός της ηγεσίας της δικαιοσύνης να γίνεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο θεσμός του Προέδρου, με κύρος υπερκομματικό, πρέπει να επανέλθει στον αρχικό του ρόλο ως εγγυητής της θεσμικής ισορροπίας.
Μια τέτοια μεταρρύθμιση θα ενίσχυε την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, θα προστάτευε τους δικαστές από πολιτικές πιέσεις και θα ενδυνάμωνε την εμπιστοσύνη των πολιτών ότι οι αποφάσεις εκδίδονται αποκλειστικά με γνώμονα τον νόμο και τη συνείδηση του δικαστή.
Η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης δεν είναι πολυτέλεια. Είναι η προϋπόθεση της ισότητας των πολιτών, το θεμέλιο της κοινωνικής ειρήνης και το μέτρο με το οποίο κρίνεται η ποιότητα της δημοκρατίας. Διότι αν ο πολίτης πιστεύει ότι η Δικαιοσύνη δεν είναι αμερόληπτη, τότε κλονίζεται η ίδια η βάση του κράτους δικαίου. Η ελληνική περίπτωση δείχνει ότι δεν αρκούν οι διακηρύξεις.
Χρειάζεται έμπρακτη ενίσχυση: Καλύτερη εκπαίδευση και στήριξη των δικαστικών λειτουργών, ψηφιοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών, αλλά πάνω απ’ όλα θεσμική θωράκιση, απέναντι σε κάθε είδους εξωτερικές παρεμβάσεις. Ο δικαστής πρέπει να αισθάνεται ότι αποφασίζει μόνο με γνώμονα το Σύνταγμα, τον νόμο και τη συνείδησή του.
Η Δικαιοσύνη είναι το τελευταίο καταφύγιο του πολίτη. Είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας και το στήριγμα της δημοκρατίας. Και στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία και ενέπνευσε την έννοια του δικαίου, έχουμε την ευθύνη να αποδείξουμε ότι μπορούμε να ανανεώσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Η Ολομέλεια που διεξάγεται σήμερα εδώ, στην Ολυμπία, έχει επομένως ιδιαίτερη βαρύτητα. Οι αποφάσεις και οι θέσεις που θα διατυπωθούν μπορούν να συμβάλουν ώστε η Δικαιοσύνη στην Ελλάδα να γίνει πραγματικά ανεξάρτητη, αποτελεσματική και σύγχρονη.
Αυτό είναι το σημαντικότερο μήνυμα που μπορούμε να στείλουμε από τον ιερό αυτό τόπο: Ένα μήνυμα ευθύνης και ελπίδας, προς την ελληνική κοινωνία αλλά και προς την Ευρώπη.
Σας ευχαριστώ.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.