Το αποτύπωμα του Ερνέστου Τσίλλερ στην Πάτρα της μπελ επόκ
H ανέγερση του Δημοτικού Θεάτρου «Απόλλων» στην πλατεία Γεωργίου Α΄, στις αρχές της δεκαετίας του 1870, σηματοδοτεί, κατά ένα τρόπο συμβολικό και εξωστρεφή, την ωρίμανση της αστικής κοινωνίας της Πάτρας. Ακόμη και σήμερα, με τη γενικότερη εμφάνιση της πλατείας τραυματισμένης από τις κατεδαφίσεις στα μεταπολεμικά χρόνια, το Θέατρο όπως και άλλα σωζόμενα νεοκλασικά κτίρια επί της πλατείας, φανερώνουν τη δύναμη, τη φιλοδοξία και την αισθητική της Πάτρας του 1900 στην πόλη όπου γεννήθηκε εκείνη τη χρονιά ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος.
Την περίοδο 2023-24, η Εταιρεία Αχαϊκών Σπουδών είχε οργανώσει κύκλο εκδηλώσεων με αφορμή την 100ετηρίδα από τον θάνατο του Ερνέστου Τσίλλερ (1837-1923) υπό την αιγίδα και οικονομική υποστήριξη του ΥΠΠΟ και γενικό τίτλο «Η νεοκλασική Πάτρα στα βήματα του Τσίλλερ». Πρόσφατα, ως απόηχο αλλά και ως συνέχεια εκείνης της παρακαταθήκης, εκδόθηκε συλλεκτική κασετίνα σε 150 αντίτυπα (σχεδιασμός Γιάννης Παπαδόπουλος) με φωτογραφίες της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του Τσίλλερ στην Πάτρα. Είναι το κεφάλαιο που επισφραγίζει τις εκδηλώσεις για την επέτειο των 100 ετών.
Η συλλεκτική κασετίνα με τίτλο «Στα βήματα του Τσίλλερ» εμπλουτίζει τη βιβλιογραφία για τον Τσίλλερ. Θέτει επίσης και ένα ζήτημα ευρύτερης στάσης απέναντι σε αυτό το κτιριακό και αισθητικό απόθεμα. Μιλώντας για την κληρονομιά του Ερνέστου Τσίλλερ, ο Βαγγέλης Πολίτης-Στεργίου, πρόεδρος της Εταιρείας, αναφέρει πως ο Τσίλλερ «έχει αφήσει ισχυρό αρχιτεκτονικό αποτύπωμα και έχει επηρεάσει τη νεοκλασική φυσιογνωμία της Πάτρας της μπελ επόκ, με κυριότερο έργο του το Θέατρο Απόλλων». Αναφερόμενος στη συλλεκτική έκδοση της Εταιρείας Αχαϊκών Σπουδών, λέει πως «ορισμένα από τα ίχνη και τις επιρροές αυτές αναψηλαφούμε και παρουσιάζουμε στο μικρό αυτό λεύκωμα με τα λυτά φύλλα, αφενός για να ενισχύσουμε τη σύγχρονη συμβολική του αξία και την ανάγκη διαφύλαξής του στο μεταβαλλόμενο αστικό περιβάλλον, αλλά και για να ανατροφοδοτήσουμε την ατομική και συλλογική συνείδηση ως ερέθισμα σπουδής και έμπνευσης. Ολοκληρώνουμε με αυτόν τον τρόπο τον κύκλο των εκδηλώσεων που πραγματοποιήσαμε το 2023-24».
Η Πάτρα ως μία από τις πύλες στη Δύση, με την παλιά ιταλική παροικία της, αργότερα με τις προσφυγικές γειτονιές, παραμένει χωρίς αμφιβολία και ως πόλη κεντρική και σημαντική για την κατανόηση της συμμετοχής της στην ανάπτυξη του νέου ελληνικού κράτους. Συγγραφείς όπως ο Νίκος Μπακουνάκης και η Αθηνά Κακούρη έχουν αναδείξει –με διαφορετικό τρόπο ο καθένας– τον αστικό πολιτισμό της Πάτρας. Η πατρινή αστική κουλτούρα γέννησε έναν ολόκληρο κόσμο και αυτές τις διαστάσεις του τις αποτύπωσε και η συμβολή του Ερνέστου Τσίλλερ στην πόλη. Στην πλατεία Γεωργίου Α΄ εκτός από το Δημοτικό Θέατρο, έργα Τσίλλερ είναι επίσης η Οικία Θωμόπουλου (νυν Εθνική Τράπεζα) και η Οικία Παπαγιάννη – Σύλλογος «Ερμής». Ολα αυτά τα κτίρια περιλαμβάνονται στην έκδοση της Εταιρείας Αχαϊκών Σπουδών όπως και η Οικία Μπογδάνου (Ρήγα Φεραίου και Αράτου), το κατεδαφισμένο Περίπτερο στα Ψηλά Αλώνια, ο Ιερός Ναός της Ευαγγελίστριας, οικία στην οδό Σατωβριάνδου και η περίφημη Οικία Περιβολαρόπουλου, Μαιζώνος και Αγίου Νικολάου, από τα σημαντικότερα ιδιωτικά νεοκλασικά κτίρια στην Ελλάδα.Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης η αναφορά στην κεραμοποιία και στη συμβολή του Τσίλλερ στη διάδοση των πήλινων αγαλμάτων και λοιπών διακοσμητικών στοιχείων. Εμφαση δίνεται στο εργαστήρι του Δημητρίου Σαρρή. «Ο Ερνέστος Τσίλλερ συνέδεσε το όνομά του με την ακμή του ρομαντικού κλασικισμού στη νεότερη αρχιτεκτονική του τόπου μας, αφήνοντας το ιδιαίτερο αποτύπωμά του σε όλα τα αστικά κέντρα της Ελλάδας», λέει ο Ξενοφών Παπαευθυμίου, συντηρητής έργων τέχνης και μουσειολόγος. Γενικός γραμματέας της Εταιρείας Αχαϊκών Σπουδών αλλά και ιχνηλάτης και φωτογράφος της παλιάς Πάτρας, ο Ξενοφών Παπαευθυμίου λέει πως η Πάτρα «είχε την τύχη να αποκτήσει λαμπρά δείγματα της αρχιτεκτονικής του τέχνης, η οποία αποτέλεσε έμπνευση και πρότυπο και για πολλά άλλα κτίρια, όπου είναι εμφανείς οι επιρροές του, τόσο στην κτιριολογική όσο και στη διακοσμητική τους διαμόρφωση. Από το Δημοτικό Θέατρο Απόλλων, τη Δημοτική Αγορά Αργύρη και ιδιωτικά μέγαρα, μέχρι την οροφή του Μητροπολιτικού Ναού του Ευαγγελισμού, είναι εμφανές το αποτύπωμα ενός σπουδαίου αρχιτέκτονα, ο οποίος φρόντιζε με τη σχεδιαστική του ικανότητα κάθε δομική και αισθητική λεπτομέρεια».
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
Ακολούθησε τα Ηλειακά Νέα στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
