
Τριάντα δύο χρόνια από τον καταστροφικό σεισμό στον Πύργο

Έξι συνολικά οι σεισμοί
Ο Εγκέλαδος χτύπησε τον Πύργο το μεσημέρι της 26ης Μαρτίου του 1993, στις 14:10. Οι σεισμοί ήταν συνολικά έξι, με τον ισχυρότερο να καταγράφεται στα 5,5 Ρίχτερ.
Σύμφωνα με υπολογισμούς εκείνης της περιόδου, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον το 50% των κτιρίων του Πύργου υπέστησαν ζημιές, ενώ το άμεσο οικονομικό κόστος έφτασε τα 60 δισεκατομμύρια δραχμές.
—
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΣ
«Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί» – Τριάντα δύο χρόνια από τον καταστροφικό σεισμό που πλήγωσε τον Πύργο
Τριάντα δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από την ημέρα που «ράγισε» ο Πύργος.

Τριάντα δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από την ημέρα που «ράγισε» ο Πύργος. Ήταν 26 Μαρτίου του 1993, όταν λίγο πριν τις 14:00, η γη άρχισε να σείεται. Για τα επόμενα είκοσι λεπτά, η ηλειακή πρωτεύουσα δέχθηκε έξι απανωτά χτυπήματα, τα οποία έμελε να αλλάξουν ζωές αλλά και ολόκληρη την δομή της πόλης.
Κάτι παραπάνω από προφητική μπορεί να θεωρηθεί σήμερα η λανθασμένη πρόβλεψη σεισμολόγων για ενδεχόμενο σεισμό που θα εκδηλώνονταν στην Ηλεία στις αρχές Μαρτίου του 1993. Στο δημοσίευμά της την 3η Μαρτίου 1993 η εφ. «Πατρίς» ανέφερε χαρακτηριστικά ότι τουλάχιστον οι μισοί κάτοικοι εγκατέλειψαν το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας τον Πύργο, που θύμιζε έρημη πόλη, γεγονός που προκάλεσε «ρίχτερ» στην τοπική οικονομία της ηλειακής πρωτεύουσας, με επιπτώσεις από έναν σεισμό που τελικά … δεν έγινε.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφ. «Πατρίς»: «Ανυπολόγιστη είναι η ζημιά που υπέστησαν οι επιχειρηματίες του Πύργου, ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων, εστιατορίων, ξενοδόχοι κ.α. από την φημολογία που αναπτύχθηκε για επικείμενο καταστροφικό σεισμό. Τόσο στον Πύργο, όσο και στο Κατάκολο και την ευρύτερη περιοχή οι κάτοικοι που την εγκατέλειψαν το τριήμερο της αργίας δεν υπερέβαιναν το 40 – 50%, αλλά και αυτοί στην πλειοψηφία τους δεν βγήκαν από τα σπίτια τους».

Τη πρόβλεψη είχε ακολουθήσει «πόλεμος» ανακοινώσεων μεταξύ επιστημόνων. Σε δημόσια ανακοίνωσή του ο καθηγητής γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δ. Παπανικολάκου, η πρόγνωση του οποίου είχε προκαλέσει την αναστάτωση, είχε τονίσει μεταξύ άλλων ότι έκανε κατευναστικές δηλώσεις, η τοποθέτησή του στις 21 Φεβρουαρίου επιβεβαιώθηκε με μέρει από τους σεισμούς στις 24 Φεβρουαρίου και πως ο ΟΑΣΠ δεν ακολούθησε την ίδια υπεύθυνη ενημέρωση προς τον κόσμο, με αποτέλεσμα να κυκλοφορήσουν φήμες. Σε απάντησή του ο καθηγητής σεισμολογίας κ. Δρακόπουλος καταδίκασε τις δηλώσεις του πρώτου, που σύμφωνα με τον ίδιο, μιλούσε για σεισμό μέχρι 6 ρίχτερ για συγκεκριμένη χρονική περίοδο μέχρι την Καθαρά Δευτέρα.
Στις 4 Μαρτίου 1993 ο Δημήτρης Παπανικολάου τόνισε πως προχώρησε στην πρόβλεψη αυτή εκτιμώντας συγκεκριμένα στοιχεία του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και γνωρίζοντας τα ρήγματα στην Ηλεία, όπου δούλευε για τρία χρόνια.
Η σεισμική ακολουθία στην περιοχή του Πύργου που είχε αρχίσει στις 14 Φεβρουαρίου 1993 με τον κυματοειδή, μεγάλης διάρκειας σεισμό, είχε αφήσει τη σεισμολογική κοινότητα άναυδη από τη διάρκειά της. Σχεδόν κάθε εβδομάδα, τις βραδινές ώρες, ένας ισχυρός σεισμός δονούσε την περιοχή, σπάζοντας τα νεύρα των κατοίκων, αλλά συγχρόνως θέτοντάς τους σε ετοιμότητα.
«Ράγισε ο Πύργος»
Η δραματική κατάληξή της σημειώθηκε το μεσημέρι της 26ης Μαρτίου 1993, όταν ο σεισμός μεγέθους 5,5 της κλίμακας Ρίχτερ, μικρού εστιακού βάθους και με επίκεντρο μέσα στην πόλη, στην περιοχή της Δεξαμενής, προκάλεσε σημαντικές βλάβες στα κτίρια του Πύργου και ορισμένων χωριών της ευρύτερης περιοχής. Το χρονικό διάστημα μεταξύ των δύο δονήσεων ήταν τρία λεπτά. Οι σεισμικές δονήσεις φαίνεται πως ήταν τουλάχιστον 15, οι 6 από τις οποίες είχαν ένταση από 3,5 έως 5,2 Ρίχτερ.

Ο πρώτος απολογισμός, όπως δημοσιεύθηκε στην εφ. «Πατρίς» την επόμενη ημέρα μετά τον σεισμό, στις 27 Μαρτίου 1993, έκανε λόγο για 16 τραυματίες και εκτεταμένες ζημιές σε ιδιωτικά κτίρια και δημόσιες δομές. Στο χτύπημα του εγκέλαδου είχε αποδοθεί και ο θάνατος μιας 81χρονης, η οποία πανικόβλητη έτρεξε να βγει έξω από το σπίτι της, όμως έπεσε στο έδαφος, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί θανάσιμα. Πανικός από τον σεισμό είχε προκληθεί και στους κατοίκους της Αμαλιάδας.
Η γέννα
Την στιγμή που ξεκίνησαν οι σεισμικές δονήσεις στον Πύργο, στο μαιευτήριο του νοσοκομείο μια γυναίκα από τα Κρέστενα έφερνε στον κόσμο ένα υγιέστατο κοριτσάκι. Αμέσως μετά τη γέννα της, η μητέρα και το παιδί μεταφέρθηκαν με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο Πατρών, καθώς το νοσοκομείο του Πύργου βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω του σεισμού.
Ακατοίκητα κτίρια
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις που είχαν πραγματοποιήσει τότε οι υπηρεσίες, το 30% των οικιών του Πύργου, είχαν καταστεί ακατοίκητα. Οι περισσότερες ζημιές είχαν σημειωθεί στην περιοχή του Λάπατου και της Δεξαμενής, ενώ η πλειοψηφία των σπιτιών που είχαν καταστραφεί ήταν λιθόκτιστα. Στο Λάπατο τέσσερις ολόκληρες πολυκατοικίες κρίθηκαν ακατάλληλες. Ακόμα, σύμφωνα με την εφ. «Πατρίς» ο σεισμός «τσάκισε» και τρία αρδευτικά αντλιοστάσια και πιο συγκεκριμένα σε Λαστέικα, Σπιάντζα και Φλόκα.

Στις 29 Μαρτίου, με απόφαση της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο Πύργος κηρύχθηκε σεισμόπληκτη περιοχή, ενώ μερικές ημέρες αργότερα ξεκινούν και οι εκτιμήσεις των ζημιών σε σπίτια, επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια, όπως υπηρεσίες και σχολεία, πολλά εκ των οποίων κρίθηκαν από τους μηχανικούς ακατάλληλα προς χρήση. Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για τους σεισμόπληκτους εκδόθηκε στις 27 Απριλίου 1993. Σε δηλώσεις τους μάλιστα που δημοσιεύθηκαν στην εφ. «Πατρίς» στις 4 Απριλίου 1993 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης χαρακτήρισε σε επίσκεψή του στην ηλειακή πρωτεύουσα την ανασυγκρότηση του Πύργου «Εθνικό Θέμα».

27.000 άστεγοι
Το χτύπημα του Εγκέλαδου στον Πύργο, στοίχισε τη ζωή σε μια γυναίκα, επιπλέον όμως άφησε πίσω τεράστιες καταστροφές, και κυρίως, «έβγαλε» 27.000 κατοίκους της πόλης, από τα σπίτια τους. Οι σελίδες της εφ. «Πατρίς», το διάστημα μετά το σεισμό, ήταν γεμάτες με εικόνες από τη ζωή… στις σκηνές και τα λυόμενα. Η «νομαδική» καθημερινότητα στην οποία εξαναγκάστηκαν χιλιάδες πολίτες, ήταν γεμάτη δυσκολίες, κακουχίες και συχνά σκληρές «δοκιμασίες».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, μια πολύτεκνη οικογένεια, τα μέλη της οποίας παραλίγο να καούν ζωντανά, όταν η σκηνή στην οποία είχαν βρει «καταφύγιο», τυλίχθηκε στις φλόγες. Ακόμη ένα περιστατικό που προκαλεί σοκ, έχει πρωταγωνίστρια μια γυναίκα την οποία δάγκωσαν φίδια, ενώ βρισκόταν στον καταυλισμό, στον οποίο διέμενε.

Οι «σκιές» από τις πάνινες στέγες, καθημερινά σκοτείνιαζαν τις ψυχές μικρών και μεγάλων, οι οποίοι συχνά, δεν είχαν ούτε πρόσβαση σε βασικά αγαθά, όπως φως ή μια καθαρή τουαλέτα.

Η κατάσταση μέρα με τη μέρα γινόταν όλο και πιο δύσκολη, και σε αυτό συνέβαλαν αρκετά και οι καιρικές συνθήκες, αφού το κρύο και οι βροχές, που κράτησαν όλη την άνοιξη του 93’, μετέτρεπαν την ζωή στους καταυλισμούς σε πραγματικό εφιάλτη.

Πάσχα στις σκηνές
Το Πάσχα του 1993, είναι χαραγμένο στη μνήμη χιλιάδων σκηνιτών, οι οποίοι πέρασαν τη δική τους εβδομάδα των Παθών, κάτω από τις τέντες, όμως η Ανάσταση άργησε πολύ να έρθει.

Πολλοί θυμούνται εκείνες τις μέρες, και τις παρομοιάζουν με εποχές κατοχής, καθώς στοιβάζονταν σε ουρές για να εξασφαλίσουν λίγο φαγητό ή βασικά είδη υγιεινής που μοιράζονταν είτε από τον δήμο, είτε από τον Ερυθρό Σταυρό. Η υπόσχεση που είχαν λάβει από την πολιτεία, ήταν πως θα κάνουν Πάσχα σε λυόμενες κατοικίες, κάτι που δεν συνέβη.

Στις 23 Απριλίου 1993 υπεγράφη η πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατά την οποία 500 λυόμενα σπίτια μεταφέρθηκαν στον Πύργο για την προσωρινή στέγαση των σεισμόπληκτων αλλά και την λειτουργία συγκεκριμένων σχολείων.

Αναφορικά πάντως με τα λυόμενα, από την πλευρά του Δήμου Πύργου προέκυψαν προβλήματα όσον αφορά την εξεύρεση χώρων για την εγκατάστασή τους, αφού δεν ήταν πολλά τα οικόπεδα που να έχουν δίκτυο αποχέτευσης και ύδρευσης αλλά ούτε δυνατότητα παροχής ηλεκτροδότησής τους.


Περίπου έξι χιλιάδες κάτοικοι της πόλης, παρά την ταλαιπωρία, τα άγχη και τις στεναχώριες τους, τσούγκρισαν αυγά, σούβλισαν αρνιά και αντάλλαξαν αναστάσιμες ευχές, μέσα στους καταυλισμούς, γιατί μη ξεχνάμε πως η ελπίδα είναι το τελευταίο δώρο που βγήκε από το κουτί της Πανδώρας.
patrisnews
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.