Όταν ο Επικούρειος «έβαλε ρόδες» και μετακόμισε στη Μεσσηνία – Μια ιστορία «πολιτιστικής μεταδημότευσης» *Ειδικού συνεργάτη
Υπάρχουν στιγμές που η πραγματικότητα ξεπερνά τη σάτιρα. Και μία τέτοια στιγμή ήταν όταν – όχι μεταφορικά, αλλά διοικητικά – ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα «μετακόμισε» από την Ηλεία στη Μεσσηνία, λες και μιλάμε για… κοντέινερ.
Η φράση «ο Επικούρειος έβαλε ρόδες» δεν είναι απλώς ένα τοπικό πείραγμα. Είναι ο καθρέφτης μιας θλιβερής περιόδου, όπου ο πολιτισμός έγινε εργαλείο μικροπολιτικής.
Τι συνέβη πραγματικά;
Το Σεπτέμβριο του 2009, λίγο πριν τις εθνικές εκλογές, ο τότε υπουργός Πολιτισμού και υποψήφιος Μεσσηνίας Αντώνης Σαμαράς υπέγραψε απόφαση που μετέφερε τη διαχείριση του ναού του Επικούρειου Απόλλωνα από τη Ζ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων (Ηλεία) στη ΛΗ’ Εφορεία (Μεσσηνία). Ένα μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, το οποίο ανήκει γεωγραφικά, ιστορικά και τοπικά στην Ηλεία, ξαφνικά… άλλαξε «νομό».
Μια διοικητική μετακίνηση με άρωμα προεκλογικό και πολιτικό – που μόνο τυχαία δεν ήταν. Το γεγονός προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων: ο Νομάρχης Ηλείας, ο Δήμαρχος Ανδρίτσαινας, το Δημοτικό Συμβούλιο και σύσσωμοι οι φορείς μίλησαν για υφαρπαγή πολιτιστικής ταυτότητας και προσπάθεια αποδυνάμωσης της Ηλείας υπέρ της Μεσσηνίας.
Ένα μνημείο σε… τροχιά
Ο Επικούρειος Απόλλωνας, ο «Παρθενώνας της Πελοποννήσου», όπως τον αποκαλούν, δεν μετακινήθηκε φυσικά. Όμως, η μεταφορά της διοικητικής του ευθύνης προκάλεσε παραμόρφωση της ιστορικής και τουριστικής του ταυτότητας. Ο τουριστικός χάρτης της Ηλείας ξαφνικά έχανε ένα από τα πολυτιμότερα στολίδια του.
Η φράση που κυκλοφόρησε τότε – «του έβαλαν ρόδες και τον πήγαν Καλαμάτα» – δεν ήταν υπερβολική. Ήταν η τραγική αποτύπωση ενός πολιτικού παραλογισμού.
Η ανατροπή
Τον Απρίλιο του 2010, η νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, με υπουργό τον Παύλο Γερουλάνο, ανέτρεψε την απόφαση Σαμαρά και επανέφερε τη διαχείριση του ναού στη Ζ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας. Ο Ναός «επέστρεψε» εκεί που ανήκει – στο φυσικό, ιστορικό και γεωγραφικό του σπίτι.
Συμπέρασμα
Ο Επικούρειος Απόλλωνας είναι κάτι πολύ παραπάνω από μια αρχαιολογική τοποθεσία. Είναι κομμάτι της ταυτότητας της Ηλείας και σύμβολο ενός πολιτισμού που απαιτεί σεβασμό και όχι μικροπολιτική διαχείριση.
Κι αν ποτέ ξανακούσετε πως «ο Επικούρειος έβαλε ρόδες», να ξέρετε ότι κάποτε κάποιοι το επιχείρησαν… κυριολεκτικά.
Παραπομπές:
- Ανακοίνωση Νομαρχίας Ηλείας (2009): «Η μεταφορά της διοικητικής αρμοδιότητας του ναού από την Ζ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων στην ΛΗ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων Καλαμάτας αποτελεί αυθαίρετη και ανιστόρητη ενέργεια.»
[Πηγή: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηλείας, Σεπτέμβριος 2009] - ΦΕΚ 437/Β/10.09.2009 – Απόφαση Αντώνη Σαμαρά: Τροποποίηση ορίων αρμοδιότητας Εφορειών Αρχαιοτήτων – υπαγωγή του ναού Επικούρειου Απόλλωνα στη ΛΗ’ ΕΠΚΑ Μεσσηνίας.
Εθνικό Τυπογραφείο – ΔΙΑΥΓΕΙΑ - ΦΕΚ 115/Β/06.04.2010 – Απόφαση Γερουλάνου: Επαναφορά αρμοδιότητας του ναού Επικούρειου Απόλλωνα στη Ζ’ Εφορεία Αρχαιοτήτων Ολυμπίας.
Εθνικό Τυπογραφείο – Υπουργείο Πολιτισμού
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
Ακολούθησε τα Ηλειακά Νέα στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
